1541-1600 yılları arasında yaşamış en önemli Osmanlı aydınlarından ve aynı zamanda tarihçi, yazar, şairi. 16. yüzyılın tarihten edebiyata, sosyal konulardan biyografiye birbirinden farklı alanlarında eserler veren çok yönlü yazarı ve önemli bir yöneticisi.
Elliye yakın eser vermiş olan Gelibolulu Mustafa Âli, II. Selim’in divan kâtipliği yanında dört padişahın zamanında Osmanlı İmparatorluğu’nun pek çok yerinde üst düzey görevlerde bulunmuş Devlet-i Âli'nin coğrafyası ve halkları hakkındaki gözlemlerini kaleme almıştır. Eleştirel tarzı ile devleti sıkıntıya düşüren problemlere dikkat çeken Mustafa Âli, 16. yüzyılın sonunda Osmanlı İmparatorluğu’nun çözülüşünü en erken fark eden ve bu konuda uyarılarda bulunan bir aydındır.
Döneminin yönetimine bakışı, eleştiri üslup ve anlayışı, biyografi yazarlığı, dillere bakışı ile din anlayışı gibi konularla çok yönlü kişiliği dikkat çekmiştir. Eserleriyle, yaşadığı çağdan günümüze ışık tutan ve Osmanlı tarihlerinin en hacimlisi Künhü’l-ahbar’ın yazarı Gelibolulu Mustafa Âli, Türk medeniyetinin dünyada da iz bırakmış isimlerindendir. Eserleri ve kişiliğiyle yerli ve yabancı araştırıcıların ilgisini çekmiş ve hakkında çok sayıda araştırma yapılmıştır.
(“Uluslararası Gelibolulu Mustafa Âli Çalıştayı” aralarında Prof. Dr. Mustafa İsen, Prof. Dr. İsmail Hakkı Aksoyak, Prof. Dr. Cornell Fleischer, Prof. Dr. Edith Ambros gibi konunun önde gelen bilim insanlarını bir araya getirdi.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder